มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มีกำเนิดมาจากวิทยาลัยวิชาการศึกษา โดยได้รับการยกฐานะเป็นมหาวิทยาลัย (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ เล่มที่ 91 ตอนที่ 112 วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2517) ในระยะที่เป็นวิทยาลัยวิชาการศึกษา คณะสังคมศาสตร์ยังมิได้แยกออกมาเป็นหน่วยงานอิสระ เรียกชื่อว่า คณะวิชามนุษยธรรมศึกษาและสังคมศาสตร์ประกอบด้วยแผนกวิชา ดังนี้
1. แผนกวิชาภาษาและวรรณคดีไทย 2. แผนกวิชาภาษาและวรรณคดีต่างประเทศ 3. แผนกวิชาศิลปะและวัฒนธรรม 4. แผนกวิชาศาสนาและปรัชญา 5. แผนกวิชาประวัติศาสตร์ 6. แผนกวิชาภูมิศาสตร์ 7. แผนกวิชาสังคมวิทยา 8. แผนกวิชาเศรษฐศาสตร์

จากประกาศของทบวงมหาวิทยาลัย เรื่อง การแบ่งส่วนราชการในมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พ.ศ. 2518 (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 92 ตอนที่ 166 วันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2518) ถือได้ว่าวันที่ 22 สิงหาคม เป็นวันกำเนิดของคณะสังคมศาสตร์ มีหน่วยงานในสังกัด 6 ภาควิชา และหน่วยงานสนับสนุน 1 หน่วยงาน ได้แก่ ภาควิชาบริหารธุรกิจ ภาควิชาภูมิศาสตร์ ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ ภาควิชาสังคมวิทยา ภาควิชารัฐศาสตร์ และสำนักงานคณบดี

ต่อมาวันที่ 26 พฤศจิกายน 2551 ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ได้แยกออกจากคณะสังคมศาสตร์ ไปเป็นสำนักวิชาเศรษฐศาสตร์และนโยบายสาธารณะ และในวันที่ 7 ธันวาคม 2560 ภาควิชาบริหารธุรกิจได้แยกออกจากคณะสังคมศาสตร์ ไปเป็นคณะบริหารธุรกิจเพื่อสังคม ตามประกาศการจัดตั้งส่วนงานของมหาวิทยาลัย

ปัจจุบันคณะสังคมศาสตร์มีหน่วยงานในสังกัดคณะสังคมศาสตร์ รวมทั้งสิ้น 4 ภาควิชา และหน่วยงานสนับสนุน 1 หน่วยงาน ดังนี้ 1. ภาควิชาประวัติศาสตร์ (Department of History) 2. ภาควิชาภูมิศาสตร์ (Department of Geography) 3. ภาควิชาสังคมวิทยา (Department of Social sciences) 4. ภาควิชารัฐศาสตร์ (Department of Political sciences) 5. สำนักงานคณบดี (Office of Dean)